Nowa, lepsza skóra choć
na 1 dzień ? przymierz!
poniedziałek, 26 listopada 2018
niedziela, 30 września 2018
sobota, 4 listopada 2017
piątek, 27 października 2017
JAK TO BYŁO 100 LAT TEMU W KATOWICKIM NIKISZOWCU?
![]() |
Pod kopalnią Wieczorek * |
Z czym kojarzymy Śląsk
a dokładnie Katowice? Ze Spodkiem,
gwarą, kopalniami i wydobyciem węgla, kluskami śląskimi, alpinistami itd..
Pozostańmy przy
tematyce kopalnianej ponieważ interesujące jest to, w jaki sposób ( poniekąd
analogicznie jak Krakowska Nowa Huta) założono i wybudowano górnicze osiedla.
Odrobina
historii.
Zaczęło się już w XIX w
kiedy to rozwój przemysłu znacząco wpływał na proces zmian na Górnym Śląsku.
Powstawały miasta, huty, kopalnie.
Wydobycie ‘ czarnego
złota’ otworzyło rynek pracy dla robotników spoza Śląska. Dynamiczny rozwój przemysłowy dał początek
tworzeniu osiedli robotniczych wokół fabryk. Początkowo odseparowane jednak z
czasem zaczęły one stanowić części składowe miast.
Na początku XX wieku w
Katowicach powstały dwa osiedla Giszowiec
i Nikiszowiec.
Na terenie Giszowca (
zwanego miastem- ogrodem) zamieszkało 600 rodzin robotniczych w 300 domach
dwurodzinnych. Domki w stylu wiejskim posiadały ogródek i wizualnie różniły się
od siebie. Na zewnątrz urządzona była wspólna pralnia, jako że obiekty nie
posiadały kanalizacji. Pracownicy kopalni mogli bezpłatnie korzystać z kolei
wąskotorowej aby przemieszczać się między miejscem zamieszkania a pracą.
Nikiszowiec.
![]() |
W tle charakterystyczny budynek poczty |
Nazwa wywodzi się od
szybu ‘ Nickisch’ wybudowanego w
1906. Układ urbanistyczny charakteryzuje
się mnogością uliczek, przejść w bramach, trzypiętrowymi budynkami z czerwonej
cegły. Na całość składa się dziewięć
kwartałów.
![]() |
Makieta Nikiszowca-9 kwartałów |
Przechodząc przejściem
przez bramę znajdujemy się w środku kwartału
otoczeni zielenią, opasa nas ceglany budynek mieszkalny z parapetami ozdobnymi
w kwiaty i framugami pomalowanymi na czerwono.
Wychodzimy przejściem
na uliczkę, której układ budynków jest identyczny jak przed momentem opuszczone
wnętrze kwartału. Przechodzimy przez kolejny wlot. W środku kwartału plac
zabaw, ławki, drzewa, klomby- pełno kwiatów ( w przeszłości znajdowały się tam
komórki, mieszkańcy hodowali tam świnie, jak również znajdowały się tam piece
do wypieku chleba). Po kilku takich przejściach ma się nieodparte wrażenie ‘deja
vu’ J. W niczym to jednak nie przeszkadza, albowiem
niepowtarzalność i urok osiedla sprawia, że ma się ochotę spacerować dalej.
Samo wejście na teren
osiedla powoduje, że ma się wrażenie jakby zmienił się czas. Ruch tam jest mały.
W większości ludzie przemieszczają się na piechotę, bądź autobusami. Panuje
cisza. Zachowana, nie zmieniona struktura i brak ingerencji nowoczesną
zabudową, czyni impresję cofnięcia się w czasie. O 100 lat , jakby do momentu
tuz po powstaniu blokowiska. Do pełnego
obrazu brakuje tylko zapachu wypiekanego chleba i biegających po podwórzu świń…
Z ciekawostek
Nikiszowiec znany jest z filmu Kutza: ‘Perła w koronie’ czy ‘ Sól ziemi czarnej’.
W 2011 roku uznane za Pomnik Historii.
W okresie Świątecznym
jak również w lipcu (odpust u Babci Anny) odbywają się jarmarki, podczas
których na placu Wyzwolenia dostępne są stoiska z rękodziełem artystycznym jak
również przysmakami kuchni śląskiej.
Poniżej przedstawiam zdjęcia
ze spaceru po Nikiszowcu.
![]() |
Galeria Szyb Wilson |
![]() |
Komzony-ciąg sklepów w arkadowych podiceniach |
![]() |
Centrum Zimbardo-miejsce spotkań młodzieży |
![]() |
Kościół św. Anny |
![]() |
Cafe Byfyj |
![]() |
Plac Wyzwolenia |
![]() |
Wnętrze kwartału |
![]() |
Wnętrze kwartału |
![]() |
Wnętrze kwartału |
* Kolejka zaobserwowana pod kopalnią Wieczorek, podczas pierwszego dnia składania wniosków o deputat węglowy dla emerytów i rencistów górniczych do 10 tysięcy złotych rekompensaty z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla.
Osobiście przyznam, jak dla mnie to scena z filmu, tudzież czasy młodości pokolenia naszych rodziców. Rzeczywistość zaskakuje!.
Przeczytałaś/eś- komentarz mile widziany!
Jeśli podobał Ci się ten wpis, udostępnij go na Facebooku!
Subskrybuj:
Posty (Atom)